Skocz do zawartości

Kalibracja, profilowanie wyświetlaczy monitorów - czy warto?


Rekomendowane odpowiedzi

Postanowiłem napisać ten post, aby każdy mógł zobaczyć na własne oczy jak naprawdę świecą matryce na domyślnych ustawieniach i czy kalibracja / profilowanie ma sens. W tym konkretnym przypadku pokazuje co można uzyskać samym profilowaniem wyświetlacza z Mac Book Pro 9,1 (mid 2012 z HD4000/GT650). Ponieważ wyświetlacz w Mac Book Pro nie można kalibrować (bo i jak), pozostało stworzenie profilu ICC korygującego ustawienia balansu bieli, tak aby skompensować błędy wyświetlania matrycy. Efekt oceńcie sami, polecam przyjrzeć się błędom dE 2000, ponieważ one najlepiej charakteryzują czy kolor widziany na ekranie różni się od rzeczywistego. Błędy dE 2000 poniżej 3 uznawane są w materiale video za niewidoczne, dla obrazów statycznych, np zdjęć, niewidoczne różnice będą przy dE 2000 poniżej 1, jeśli są w okolicy to już jest bardzo dobrze. Błędy powyżej 3 a mniejsze niż 5 są zauważalne, powyżej 5 mocno zauważalne, a powyżej 10 rażące.

 

Tak świeci matryca zaraz po wyjęciu z pudełka. Widać bardzo mocno przesunięty punkt bieli w kierunku niebieskiego, co jest typowe dla obecnych "tendencji" do robienia "WoW" dla niewprawnego oka. Niestety standardy są nieubłagane i dla ogólnego użytkowania matryc LCD najlepiej sprawdza się przestrzeń barwna sRGB, do której dążyłem w poniższym przykładzie.

1.%20MBP91%20-%20overview%20default.PNG

 

Przegląd wszystkich parametrów po profilowaniu.

2.%20MBP91%20-%20overview%20post%20profiling%20sRGB%20120cd.PNG

 

Szczegółowy wygląd i przebieg balansu bieli, to tę część jesteśmy w stanie modyfikować profilowaniem, jeśli jest zrobione dobrze, to będzie miało przełożenie na pozostałe parametry. Tutaj najbardziej rzuca się w oczy rozbieżność składowych, przez co średnia temperatura barwowa to aż 18375k - powinna być 6503k (D65), jak widać norma jest przekroczona aż 3 razy. Ogólny wygląd takiego wyświetlacza można scharakteryzować "wygląda jakby palnikiem acetylenowym" był podświetlany. Niestety to typowe obecnie zagranie producentów, szczególnie z matrycami podświetlanymi LED. Drugi problem to błędna krzywa luminancji, przez co "jasność" kolorów dla niskich wartości IRE jest błędnie odwzorowywana, kolory są za ciemne.

3.%20MBP91%20-%20greyscale%20default.PNG

 

Balans bieli po korekcie, temperatura nieco za niska, średnio 6363, ale więcej za pomocą profilowania się nie zdziała, a i tak to jest błąd niedostrzegalny praktycznie przez oko. Średnia dE 2000 na bardzo dobrym poziomie 0,98, ogólnie wynik bardzo dobry plus.

4.%20MBP91%20-%20greyscale%20profiled.PNG

 

Nasycenie poszczególnych kolorów przed profilowaniem.

5.%20MBP91%20-%20saturation%20default.PNG

 

Nasycenie poszczególnych kolorów po profilowaniu, widać że sama korekta balansu bieli powoduje "naprostowanie" całej przestrzeni barwnej i poszczególne kolory są bardzo blisko swoich referencyjnych punktów. Największy problem sprawia niebieski - typowe przy podświetleniu LED, trzeba jakoś kompensować niebieskawą barwę jego. Tutaj jest małe oszustwo, ponieważ zbyt duże nasycenie niebieskiego jest kompensowane przez zaniżoną znacznie luminancję, nie powinno to mieć miejsca, ale przy takim typie matrycy nie da się wiele zdziałać samym profilowaniem.

6.%20MBP91%20-%20saturation%20profiled.PNG

 

Luminancja punktów 100% przed kalibracją.

7.%20MBP91%20-%20gamount%20luminance%20default.PNG

 

Luminancja punktów 100% po kalibracji, widać problem z niebieskim.

8.%20MBP91%20-%20gamount%20luminance%20profiled.PNG

 

Najważniejszy test, wykresiki, wykresikami, ale nas interesuje jak faktycznie matryca odwzorowuje kolory w praktycze. Color checker pozwala sprawdzić popularne kolory, znane ludzkiemu oku jak np kolor skóry. Przed profilowaniem widać błąd dla skóry białego człowieka na poziomie 21,987 - to bardzo rażąca odchyłka. Średni błąd dE 2000 to 11,88 (jest na pierwszym screenie).

9.%20MBP91%20-%20Color%20Checker%20default.PNG

 

Po profilowaniu średni błąd spada do 1,54, maksymalny to zaledwie 2,53, a ludzka skóra ma już tylko odchyłkę na poziomie 1,29.

10.%20MBP91%20-%20Color%20Checker%20profiled.PNG

 

A tu w bardziej przyjaznej formie, wykres CIE pokazujący jak "wstrzeliwują" się punkty w referencyjne miejsca.

11.%20MBP91%20-%20Color%20Checker%20CIE.PNG

 

Jak bym scharakteryzował ogólnie matrycę po profilowaniu, w skrócie jest całkiem nieźle, spokojnie zasługuje na 5 - 5,5 w 6ścio stopniowej skali. Kontrast też jest na przyzwoitym poziomie jak pamiętam ~600:1 (nie mam danych pod ręką, jak otworzę sesję kalibracyjną, to uzupełnię tę fragment).

 

A odpowiedź na postawioną tezę? Czy warto bawić się w kalibrację? Niech każdy sam sobie odpowie. Standardów jest parę, ale każdy ma na celu to aby kolory widziane przez autora, były tak samo odwzorowane na wyświetlaczu docelowym, w końcu np taki obraz mona lizy chcielibyśmy obejrzeć w jak najbardziej wiernych barwach, a nie na wyświetlaczu który jest rozregulowany jakby przez narkomana naćpanego LSD.

 

Jak ktoś ma jakieś pytania, to proszę pisać. Jak ktoś ma ochotę aby jego wyświetlacz w laptopie, monitor, telewizor, czy projektor zaczęły świecić dokładnie jak to tylko jest możliwe to zapraszam na PW.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Do tej pory żyłem w przekonaniu że bez kolorymetru i kalibratora za kilka $ muszę się pogodzić że monitor świeci jak świeci i jedyne co mogę to kalibracja na męskie oko lub wiara w predefiniowane ustawienia producenta. Ciekawe ile bym uzyskał na średnim samsungu LCD a ile na dellowskim ipsie.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Podziwiam za drazenie tematu, bo to temat rzeka. Kiedyś miałem zajawkę ma to, kupiłem nawet jakiś kalibrator, ale wysiadlem przy ustawianiu monitora. Otóż miałem kiedyś monitor na sips, który oprócz jasności i kontrastu miał możliwość regulacji 3 barw i tu pojawiło sie pytanie, na które nie poszukalem odpowiedzi - gdy każdą z barw zwiekszalem równocześnie to jasność musiałem obniżać i odwrotnie zwiększając jasność a obniżając poziomy barw uzyskiwalem ten sam efekt końcowy, czyli doszedłem do wniosku ze jest nieskończenie wiele rozwiązań aby uzyskać podobny efekt końcowy, więc który wybrać ? :-) nie wiem czy dobrze to opisałem.

Zabawa z kalibracja to masakra - ciagniesz jeden sznurek a spada kolejnych pare :-)

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

jedyne co mogę to kalibracja na męskie

Oko do tego raczej się nie nadaje, aczkolwiek wprawne oko jest w stanie od razu spostrzec że coś jest nie tak.

Ciekawe ile bym uzyskał na średnim samsungu LCD a ile na dellowskim ipsie.

Na każdej matrycy będzie poprawa, ale nie oznacza to że każdy wyświetlacz da radę idealnie wyprowadzić. Wiele zależy od samego wyświetlacza. Dobre DELL'e mają matryce IPS i 10/12 bitowe wewnętrzne przetwarzanie, przez co i paleta barw jak i przejścia tonalne są dużo lepsze niż w nawet dobrych konsumenckich wyświetlaczach.

Otóż miałem kiedyś monitor na sips, który oprócz jasności i kontrastu miał możliwość regulacji 3 barw i tu pojawiło sie pytanie, na które nie poszukalem odpowiedzi - gdy każdą z barw zwiekszalem równocześnie to jasność musiałem obniżać i odwrotnie zwiększając jasność a obniżając poziomy barw uzyskiwalem ten sam efekt końcowy

Podnoszenie wszystkich 3 barw "na raz" to nic innego właśnie jak zwiększanie luminacji w całym zakresie. Aby regulacja miała sens, to z reguły nie tyka się zielonego, a dodaje/ujmuje czerwony i niebieski. Jak chce się zmniejszyć temperaturę barwową, to zdejmuje się niebieskiego a dodaje czerwonego.

doszedłem do wniosku ze jest nieskończenie wiele rozwiązań aby uzyskać podobny efekt końcowy, więc który wybrać ?

Na szczęście z pomocą przychodzi DDC, bo zdecydowana większość monitorów która regulację podstawowych parametrów jak kontrast/jasność i składowe RGB, to parametry ich mogą być regulowane za pomocą softu i tu z pomocą przychodzą programy do kalibracji/profilowania. Program taki wyświetla planszę testową, sprawdza wartości, wysyła korektę do monitora a następnie weryfikuje. Jak ustawienia są optymalne następnie robiony jest profil ICC.

Zabawa z kalibracja to masakra - ciagniesz jeden sznurek a spada kolejnych pare :-)

To prawda... I tu muszę powiedzieć, że do póki nie ma się porządnego sprzętu i softu, to jest to jak brodzenie w mgle. Poza tym techniki kalibracyjne idą na przód i to co uznawało się za standard, np jeszcze parę miesięcy temu, jak kalibracja na punkty podstawowe, dziś okazuje się w wielu przypadkach pułapką prowadzącą w prostej linii do błędnej kalibracji. Można w taki sposób uzyskać poprawne punkty dla 100% nasycenia, ale kopane dla od 0 - 75/80%... Poprawnie skalibrowanie np na 75% nasycenia z reguły daje lepszy efekt niż pierwszy model.

 

PS jak znajdę chwilę to wrzucę wam jeszcze parę przykładów. A jak ktoś ma ochotę przekonać się na własnych oczach czy i ile warta jest kalibracja / profilowanie to zapraszam na PW.

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

No dobrze ale bez odp. sprzętu jesteśmy coś w stanie zaradzić

Ciekawe pytanie... W OS X, jest bardzo prosty "optymalizator" wyświetlanego obrazu, znajdziesz go w preferencjach systemowych monitora. Jak znajdę chwilkę czasu, to zrobię profil ICC "na oko" i zobaczę ile to daje.

jaki i za ile trzeba mieć kalibrator.

Kolorymetr (nie kalibrator) lub spectrofotometr, ten pierwszy polecam model X-Rite i1 Display Pro - na początek w zupełności wystarczy, a dołączone oprogramowanie produkuje bardzo przyzwoite profile kolorystyczne.Spectrofotometr to inny poziom jakości, ale ceny czegoś sensownego zaczynają się od ~4k PLN kiedy i1 Display Pro można kupić ~800 PLN.

chwilowo nawet nie wiem który program byłby do tego najlepszy

Program wybiera się pod sprzęt... lub pod zastosowanie. Np Calman świetnie nadaje się do kalibracji sprzętu jak TV, Projektor, ale do monitorów średnio. Ja nim robię przede wszystkim weryfikacji, bo pokazuje mi wszystko taj jak chcę.

 

EDIT:

Odpowiadając na pytanie ile warta jest kalibracja "na oko" za pomocą dostępnych "optymalizatorów", ano otóż na nic... Zresztą polecam spojrzeć niżej:

2b.%20MBP91%20-%20overview%20post%20profiling%20na%20oko.PNG

 

Przetestowałem soft dostępny na licencji OpenSource - Argyll CMS z nakładką dispcalGUI, i muszę przyznać że "robi robotę". Wynik jest niewiele, ale zauważalnie lepszy od softu fabrycznego X-Rite, także optycznie lepsza jest reprodukcja gradientów.

2a.%20MBP91%20-%20overview%20post%20profiling%20sRGB%20120cd%20-%20opensource%20dispcalGUI.PNG

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 10 miesięcy temu...

Nowa wersja programu, nowy klient, nowe techniki, sprzęt ten sam MacBook Pro 9,1. To udało mi się wyciągnąć po paru dniach tuningowania ustawień, konfiguracji... Kalibracja wykonana m.in przy pomocy spektrofotometru i1 Pro wraz z softem Calman 5.

Poniżej dwa zrzuty ogólne jak świeci matryca faktycznie, a poniżej jak udało się ją naciągnąć. Praktycznie wszystkie błędy poniżej możliwości rozpoznania przez percepcję ludzkiego oka. Jeszcze jestem zaskoczony jaki efekt udało się uzyskać i że tak bardzo kiepską matrycę udało się tak bardzo naprostować, że pojedyncze kolory świeci jak referencyjne studyjne monitory itp itd. Oczywiście wad matryc TN jak kąty czy rozdzielczość kolorystyczna nie da się naprostować, ale zostawienie tego jak wypuściła fabryka woła o pomstę do nieba.

PS Jak ktoś jest zainteresowany aby jego wyświetlacz tak świecił to zapraszam na PW.

Ogólny widok przed kalibracją - tak matryca świeci wychodząc z fabryki
1.%20MBP91%20i1Pro%20Pre.PNG

Taki efekt można osiągnąć stosując odpowiedni sprzęt i programy. Proszę zwracać na skalę błędów, wartości dE 2.%20MBP91%20i1Pro%20Post.PNG

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

  • 3 miesiące temu...

Parę raportów po kalibracji monitora DELL U2713H. Jest to model wprowadzony w zeszłym roku, szerokogamountowy, z pokryciem 100% barw sRGB i 99% Adobe RGB. Monitor posiada sprzętową kalibrację 3D-LUT, 10bitową matrycę podświetlaną GB-LED. Monitor przygotowywałem pod Video stąd też nie zajmowałem się trybem AdobeRGB, jedynie przy okazji zmierzyłem jak jest fabrycznie skalibrowany. Jak będę miał okazję ponownie kalibrować ten model, to uzupełnię pomiary o Adobe RGB. Producent chwali się że z fabryki wychodzi już skalibrowany z błędami mniejszymi niż dE 2, jak jest, możecie obejrzeć niżej.
 
Na początek pokażę podstawowy błąd jaki robi większość osób nie mająca doświadczenia z monitorami szerokogamountowymi. Wyjmują go z pudełka, monitor jest ustawiony w tryb "Standard", komputer ustawia mu domyślny tryb sRGB, efekt? Katastrofa... tryb Standard jest zbliżony do trybu Adobe RGB, ale nim nie jest, jest to trochę fantazja, do tego jeśli system interpretuje go błędnie jako sRGB to efekt mamy poniżej:
0%20Standard%20czytany%20jako%20sRGB%20B
 
Tak wygląda fabryczna kalibracja trybu Adobe RGB na fabrycznych nastawach, nieźle ale nie jest to poniżej dE 2

1%20Fabryczna%20kalibracja%20tryb%20Adob

 

Podobnie z fabrycznie skalibrowanym trybem sRGB, też do wartości poniżej dE 2 odrobinę brakuje:

2%20Fabryczna%20kalibracja%20tryb%20sRGB

 

Z monitorem można użyć oprogramowania do kaibracji, jest to tak naprawdę oprogramowanie X-Rite i1 Profiler, z zmienionymi logami producenta. Tak wygląda monitor po skalibrowaniu go na nastawy sRGB przy pomocy kolorymetru i1 Display Pro, jest zauważalnie lepiej, ale szczerze mówiąc spodziewałem się lepiej, podejrzewam, że korekta kolorymetru jest zbyt ogólna.

3%20Oprogramowanie%20DELL%20kalibracja%2
 
To samo, ale kalibracja przy pomocy spektrofotometru i1 Pro, tu już jest naprawdę przyzwoicie, ale trzeba pamiętać że spektrofotometr i1 Pro / i1 Pro 2 kosztuje ponad 2 razy więcej niż sam monitor:

4%20Oprogramowanie%20DELL%20kalibracja%2
 
I na koniec moja praca, wstępna kalibracja przy pomocy oprogramowania DELL dołączonego do monitora i spektrofotometru i1 pro, a następnie moja autorska kalibracja przy użyciu profesjonalnego oprogramowania do kalibracji i wyprofilowanego Kolorymetru C6 z spektrofotometru i1 Pro. Efekt mówi sam za siebie.

5%20Oprogramowanie%20DELL%20kalibracja%2

Odnośnik do komentarza
Udostępnij na innych stronach

Dołącz do dyskusji

Możesz dodać zawartość już teraz a zarejestrować się później. Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się aby dodać zawartość za jego pomocą.

Gość
Dodaj odpowiedź do tematu...

×   Wklejono zawartość z formatowaniem.   Usuń formatowanie

  Dozwolonych jest tylko 75 emoji.

×   Odnośnik został automatycznie osadzony.   Przywróć wyświetlanie jako odnośnik

×   Przywrócono poprzednią zawartość.   Wyczyść edytor

×   Nie możesz bezpośrednio wkleić grafiki. Dodaj lub załącz grafiki z adresu URL.

Ładowanie
 Udostępnij

×
×
  • Dodaj nową pozycję...

Powiadomienie o plikach cookie

Korzystanie z tej witryny, wymaga zakceptowanie naszych warunków Warunki użytkowania.